Rok szkolny 2020/2021
Nie wiesz, jaki zawód wybrać? W pracy spędzamy 8 godzin dziennie przez 5 dni w tygodniu — średnio ponad 30 lat. To kawał czasu i kawał życia. Od tego, czym zdecydujesz się zajmować zawodowo, zależy naprawdę wiele — oczywiście zarobki i dobrobyt, ale również spełnienie i satysfakcja zawodowa.
To trudna i złożona decyzja, która zaważy na całym Twoim życiu. Dlatego zapoznaj się z poradami, jaki zawód wybrać i czym kierować się przy planowaniu swojej ścieżki kariery, tak aby później się nie rozczarować.
1. Jaki zawód wybrać i czym się kierować?
Oto kilka spraw, które powinieneś przemyśleć, gdy zastanawiasz się, jaki zawód wybrać:
Zastanów się, co lubisz robić
Satysfakcja z wykonywanej pracy jest bardzo ważna, a nuda i wynikające z niej zniechęcenie z powodu codziennego zajęcia lub prokrastynacja mogą szybko doprowadzić do wypalenia zawodowego. Dlatego przy wyborze zawodu powinieneś wziąć pod uwagę swoje zainteresowania i pasje.
Na początek zastanów się, jaki zawód wydaje Ci się po prostu atrakcyjny i ciekawy. Weź pod uwagę swoje zainteresowania i pasje, i spróbuj sobie wyobrazić, czy możesz przekuć je w karierę.
Przemyśl, w czym jesteś dobry
Przy planowaniu kariery warto mieć na uwadze swoje mocne strony i zdolności (zarówno kompetencje miękkie, jak i twarde). W tym celu warto wykonać tzw. analizę SWOT. Gdy dobrze rozeznasz się w swoich mocnych stronach, łatwiej będzie Ci napisać profesjonalne CV, a co za tym idzie — znaleźć atrakcyjną posadę.
Zapytaj również swoich bliskich, co uważają za Twoje mocne strony i zobacz, czy rzeczywiście dobrze sobie z tym radzisz i chciałbyś się zajmować profesjonalnie.
Rozejrzyj się na rynku pracy
Gdy już będziesz wiedział, co cię interesuje albo z czym sobie dobrze radzisz, przygotuj listę potencjalnych zawodów i poczytaj o nich — jak kształtują się zarobki na początku kariery, co trzeba zrobić, żeby zdobyć daną profesję, czy na rynku pracy panuje duża konkurencja i na jakie warunki finansowe możesz liczyć.
Oczywiście, każdy z nas chciałby mieć satysfakcjonującą, ciekawą, lekką i jednocześnie świetnie płatną pracę — ale to nie zawsze jest możliwe. Rynek pracy rządzi się własnymi prawami, więc tylko na niektóre zawody jest wysoki popyt.
Przy wyborze zawodu warto więc zrobić rozeznanie — jakie są przyszłościowe zawody i przyszłościowe kierunki studiów? Może akurat, któryś z nich Ci podpasuje albo zainspiruje do wyboru nowej ścieżki kariery.
Zastanów się, w jakim środowisku chcesz pracować
Międzynarodowa korporacja czy mały startup? Elastyczne godziny pracy czy 9-17? Warunki i miejsce zatrudnienia z pewnością wpłyną na Twoje zadowolenie z pracy. Dlatego, gdy będziesz zastanawiać się, jaki zawód wybrać, musisz również przemyśleć, czy np. wolisz pracować w domu, zarabiać przez internet czy codziennie jeździć do biura.
Sprawdź, jakie wykształcenie będzie Ci potrzebne
Niektóre profesje, jak prawnik czy lekarz, wymagają wielu lat nauki i dyplomu ukończenia studiów, a w niektórych liczą się konkretne umiejętności i doświadczenie — przy wyborze zawodu, zastanów się, czy możesz i czy chcesz studiować, a także czy wolisz od razu poświęcić się rozwijaniu konkretnych kompetencji.
Określ swoje priorytety
Oczywiście pieniądze są ważne — przynoszą stabilizację i pomagają spełnić podstawowe potrzeby. Ale nie dla każdego są jedyną czy też najważniejszą motywacją do podjęcia pracy. Musisz zdecydować, czy chęć osiągania wysokich zarobków jest dla Ciebie ważniejsza niż realizowanie pasji czy pozytywny wpływ na otaczający świat.
Ponadto, obecnie najlepiej płatne zawody za 10 lat mogą być zupełnie zbędne na rynku pracy. To również warto brać pod uwagę przy planowaniu swojej kariery.
Przemyśl, w jakim kierunku chciałbyś się rozwijać
Powtarzalne czynności w pracy szybko przyniosą nudę i wypalenie. Dla osiągnięcia zadowolenia z pracy ważne są również nowe wyzwania i możliwość rozwoju. Zastanów się, więc czego chciałbyś się nauczyć w wybranym zawodzie i czy da Ci to poczucie satysfakcji z wykonywania codziennych obowiązków.
Pomyśl również, czy to, co obecnie wydaje Ci się interesujące, szybko Ci się nie znudzi oraz zastanów się, czy masz do tego predyspozycje — trudno zostać fizykiem jądrowym, gdy nie najlepiej radzisz sobie z naukami ścisłymi.
Myśl przyszłościowo i nie podejmuj decyzji pochopnie
Ze względu na automatyzację i szybki rozwój technologiczny, obecnie zmieniamy pracę (a nawet branżę) częściej niż kiedyś, a coraz mniej osób przez całe życie zajmuje się tym samym. Co więcej, badania pokazują, że 65% współczesnych uczniów będzie w przyszłości wykonywało zawody, które jeszcze nie istnieją.
Dlatego, jeśli zastanawiasz się, jaki zawód wybrać, postaraj się patrzeć w przyszłość — być może to, co obecnie gwarantuje dobre zarobki i stabilne zatrudnienie, za 10 lat będzie zupełnie niepotrzebne. Warto więc postawić na w miarę uniwersalne kompetencje, które dadzą Ci możliwość łatwego przebranżowienia.
Wiem, że u progu kariery zawodowej taka ilość informacji jest przytłaczająca, a decyzja, jaki zawód wybrać naprawdę trudna. Ale możesz ją sobie ułatwić.
2. Czy warto zdecydować się na test, jaki zawód wybrać?
To zależy. Możesz zdecydować się na profesjonalny test predyspozycji zawodowych (np. skorzystać z doradztwa zawodowego w szkole czy na uczelni), który z pewnością pomoże Ci poznać Twoje mocne i słabe strony, zawęzić wybór ścieżki kariery i lepiej zaplanować swoją zawodową przyszłość.
Inna kwestia to popularne quizy w magazynach lifestylowych, które służą rozrywce, ale raczej nie przygotowują ich eksperci i należy traktować je z przymrużeniem oka. A decyzja o wyborze zawodu zaważy na całym Twoim życiu.
To, jaki zawód wybrać, to naprawdę trudna i złożona decyzja z wieloma czynnikami, które musisz wziąć pod uwagę. Nie warto więc się z nią spieszyć i kierować wyłącznie intuicją. Jednocześnie pamiętaj, że Twoja pierwsza praca nie definiuje całego życia zawodowego, a obecnie zmienić profesję i przebranżowić się jest coraz łatwiej.